Demokrazia da biztanleriaren ia % 80k nahiago duen gobernu aukera.
Madrid, 08 maiatza 2025

CISek (Hauteskunde Batzorde Nazionala) Espainiako demokraziaren kalitateari buruzko inkesta bat egin du. Ikerketa honek agerian uzten du herritarren % 79,2k demokrazia nahiago dutela beste edozein gobernu mota baino. Gainera, % 71,9k azpimarratzen dute gure herrialdean demokraziarako trantsizioa egin zen modua harrotasun iturri dela espainiarrentzat.

25 eta 34 urte bitartekoek, % 68,1ekin, eta 18 eta 24 urte bitartekoek, % 72,6rekin, dituzte demokrazia beste edozein gobernu mota baino hobeagoa dela uste duten pertsonen ehunekorik baxuenak. Alderantziz, zenbait egoeratan gobernu autoritarioa hobeagoa dela uste dutenek dituzte ehunekorik altuenak. 25 eta 34 urte bitarteko pertsonen artean, ehunekoa % 17,4 da, eta 18 eta 24 urte bitartekoen artean, % 17,3.

Espainiako demokraziaren funtzionamenduari dagokionez, % 20,6k "oso edo nahiko" pozik sentitzen dira, % 23,9k nahiko pozik, eta % 54,9k "apur bat edo batere ez" pozik daudela diote.
Gainera, % 85,1ek uste du Espainiako sistema demokratikoak dituen egungo mekanismoak ez direla nahikoak ustelkeriaren aurka egiteko. % 14k, berriz, hala direla uste dute.

Erakundeetan konfiantza.

Indar Armatuak dira herritarrek konfiantza gehien duten erakundea, 6,8ko batez bestekoarekin, ondoren justizia auzitegiak datoz, 4,76rekin, eskualdeko gobernuak 4,7rekin eta Konstituzio Auzitegia 4,27rekin.

Demokraziaren funtzionamendua hobetzeko ekimenak

% 87,6k uste dute beharrezkoa dela herritarren parte-hartze modu berriak sortzea edo zabaltzea gai eta erabaki politikoetan.

Demokraziaren funtzionamendua hobetzeko har litezkeen neurri edo ekimenei dagokienez, espainiarren % 13,1ek uste du behetik gorako demokrazia ona izango litzatekeela (herritarren botere gehiago, erreferendumak, benetako demokrazia...), % 11,1ek hauteskunde sistema aldatzearen alde egiten du (proportzionalagoa, zerrenda irekiak, legegintzaldikoen mugaketa, hauteskunde sisteman bestelako aldaketak ordezkatzaileagoa izan dadin...), eta % 10ek politikariak kanporatzeaz, alderdikrazia saihesteaz, alderdi gutxiagoz, teknikarien gobernuaz, politikari prestatuagoez eta baita politikaririk gabeko gobernuaz ere hitz egiten du.

Alderdi politikoak

% 76,1ek guztiz edo neurri batean ados daude alderdi politikorik gabe ezin dela demokraziarik egon; % 55,6k guztiz edo neurri batean ados daude alderdi politiko guztiek gobernatzeko proposamen oso antzekoak egiten dituztela esatean. Eta % 69,3k ados daude hauteskundeetan botoa emateko nahikoa alderdi daudela.
Alderdiaren barruan, % 86,1ek diote "erabat ados edo ados" daudela kideen arartekoaren eginkizuna sartu behar dela (haien eskubideak urratzen badira), eta % 84,3k alderdiko gazteei parte-hartze handiagoa ematearen alde daudela diote.

Justizia

% 52,2k guztiz ados edo ados daude "emakumeek gizonek bezain aukera berdinak dituzte epaile-karreran aurrera egiteko" baieztapenarekin.
% 78,5ek ez dute batere ados edo ez daude ados "justizia-sistemak aberatsak eta pobreak berdin tratatzen ditu" baieztapenarekin. Eta % 89,8k ez dute ados "justizia-sistemak politikariak herritar arruntak bezala tratatzen ditu" baieztapenarekin.

Komunikabideak

% 88,7k dio komunikabideek aukera politiko eta/edo interes ekonomiko batzuk beste batzuk baino gehiago lehenesten dituztela. % 74,7k "erabat ados edo ados" daude komunikabideak esku gutxi edo komunikabide talde gutxi batzuetan kontzentratuta daudela. Eta espainiarren % 16,7k bakarrik uste du komunikabideek ez dituztela iruzur edo gezurrik salatzen, eta % 80,7k baietz uste dute.

Kazetarien lanbidean aritzeko askatasunari eta independentziari dagokionez, herritarren % 56k uste du duela 10 urte baino gutxiago dutela, % 24,1ek gehiago dutela, eta % 16,8k duela hamarkada bat bezalako askatasuna eta independentzia dutela diote.
Datu hauek eta beste batzuk apirilaren 8tik 15era bitartean egindako inkesta honetan bildu dira, 4.010 elkarrizketarekin.